Android antivirus

Alles over anti-virus voor Android-toestellen

Velen zeggen dat Apple begonnen is met de smartphone-hype met de release van de iPhone in juni 2007, maar Android-toestellen volgden al snel. De eerste Android-smartphone kwam eind 2008 op de markt en in 2010 was Android het populairste besturingssysteem voor smartphones in de Verenigde Staten. Zoals Windows pc's in de jaren '80 presenteerde Android zichzelf als een betaalbaarder, meer open alternatief voor Apple-producten. Tegenwoordig is Android het grootste mobiele besturingssysteem ter wereld, met meer dan 2 miljard maandelijks actieve toestellen. Daardoor is het Android-platform ook het grootste mobiele telefoon-doelwit voor hackers.

Mobiele toestellen zijn het volgend doelwit in cybercriminaliteit. Terwijl de verkoop van desktops en laptops daalt, blijft de verkoop van smartphones hoog. Daarnaast weten veel mobiele gebruikers niet dat hun telefoon beveiliging nodig heeft. Terwijl het overgrote deel van de cyberbedreigingen nog steeds op pc's is gericht, stijgt de malware voor Android-toestellen in een rap tempo.

Cyberbedreigingen voor Android-toestellen kunnen vergeleken worden met cyberbedreigingen voor pc's. Ze dringen ongemerkt uw toestel binnen, vaak in de vorm van een dubieuze download, waarna ze zich diep in uw systeem ingraven om informatie te stelen, u te bespioneren of uw toestel over te nemen. Het lijkt dus in veel opzichten op bedreigingen voor pc's.

Om zichzelf te beschermen, denken veel gebruikers dat ze iets van anti-virus nodig hebben, maar virussen zijn slechts één soort bedreiging. Android-gebruikers die zich zorgen maken over beveiliging moeten op zoek gaan naar een cyberbeveiligingsoplossing, die hen beschermt tegen alle vormen van malware, niet alleen virussen.

Kunnen Android-toestellen geïnfecteerd worden door virussen?

Eerlijk is eerlijk, de meeste computerbeveiligingsexperts beschouwen virussen als een verouderde bedreiging voor computers, en dat infecties van Android-smartphones helemaal niet aan de orde zijn.

Computervirussen zijn programma's die zichzelf kunnen vermenigvuldigen door mee te liften op andere programma's. De eerste hackers gebruikten ze om allerlei kwaadaardige software (ook bekend als malware) op computers te verspreiden. Dat gezegd hebbende is deze strategie niet gebruikelijk bij moderne cyberbedreigingen. Wij zouden malware die zichzelf vermenigvuldigt zoals een verouderd computervirus maar moeilijk kunnen aanwijzen. Dus in technisch opzicht bestaat er geen actueel virus voor Android-toestellen. Het probleem is, dat het begrip "virus" een verzamelnaam is geworden voor cyberbedreigingen in het algemeen, ondanks dat deze verouderd is.

Daarmee willen we niet zeggen dat u geen cyberbeveiligingssoftware op uw Android-smartphone of -tablet nodig hebt. Niet voor niets zijn smartphones in principe mobiele computers, en vele toestellen hebben dezelfde zwakke punten. We gebruiken ze ook voor het opslaan van allerlei waardevolle privé-informatie, financiële gegevens en andere doelwitten die cyberdieven aantrekken. Daardoor zijn deze toestellen kwetsbaar voor dezelfde malware-elementen als voor pc's.

Dus "anti-virus"-software voor Android-toestellen, of beter gezegd anti-malware-software, is een essentiële maatregel tegen vele bedreigingen. Sommige malware bombardeert uw Android-telefoon met storende advertenties. Andere malware is schadelijker en doet zich voor als een betrouwbare website of app, waarmee deze u verleidt om wachtwoorden of financiële privé-informatie te onthullen.

Het probleem van malware op Android wordt ook vergroot door het feit dat veel gebruikers niets doen om zichzelf te beschermen. De meeste mobiele gebruikers beschermen hun telefoons niet zo ijverig als hun pc. Ze installeren geen beveiligingssoftware of houden hun besturingssystemen niet up-to-date. Missers zoals deze maken deze gebruikers kwetsbaar voor zelfs de meest primitieve malware. Omdat de schermen van mobiele toestellen klein zijn en gebruikers activiteiten niet gemakkelijk opmerken, kan het gebruikelijke alarmerende gedrag dat u op een pc meteen duidelijk maakt dat u geïnfecteerd bent, in stealth-modus achter de schermen op de telefoon worden uitgevoerd.

Tekenen van malware-infectie op een Android-toestel

Gelukkig zijn er een paar onmiskenbare tekenen waar u naar moet kijken als u vermoedt dat uw Android-telefoon is geïnfecteerd. Dit zijn de belangrijkste:

• Een plotseling stroom pop-up advertenties. Als advertenties uit het niets verschijnen en u naar verdachte websites sturen, hebt u waarschijnlijk iets geïnstalleerd waarin adware zit.  
• Een raadselachtige toename in datagebruik. Malware gebruikt uw mobiele data om advertenties weer te geven en de uit uw telefoon gestolen gegevens te verzenden.
• Vreemde kosten op uw telefoonrekening. Dit gebeurt wanneer kwaadaardige software oproepen maakt en sms-berichten verstuurt naar betalende nummers.
• De batterij van uw smartphone is te snel leeg. Malware gebruikt veel rekenkracht, waardoor uw batterij sneller leegloopt dan normaal.
• Mensen op uw contactlijst melden vreemde oproepen en sms-berichten vanaf uw telefoon. Malware verspreidt zich via e-mails en sms-berichten van het ene apparaat naar het andere, met het verzoek om op de geïnfecteerde link te klikken die de malware weergeeft.
• De telefoon wordt warm, maar de prestaties blijven traag. Malware kan ervoor zorgen dat uw toestel z'n grenzen overschrijdt, waardoor het oververhit raakt. Bepaalde aanvallen kunnen zo intensief zijn, dat uw telefoon z'n grenzen overschrijdt en de batterij bol komt te staan, waardoor uw Android-toestel onbruikbaar is.
• Een app verschijnt op uw telefoon, maar u kunt niet herinneren dat u deze hebt gedownload. Soms downloadt u apps die malware bevatten die ongemerkt wordt geïnstalleerd. Dat komt omdat Android gebruikers rechtstreeks van Google Play naar andere marktplaatsen verwijst. Het is mogelijk dat deze markplaatsen een malwaremaker door de mazen van het net hebben laten glippen.
• Uw telefoon schakelt zelf wifi- en internetverbindingen in. Dat is nog een manier waarop malware zich verspreidt, door uw voorkeuren te negeren en infectiekanalen te openen.

Soorten malware voor Android

Alhoewel er vele soorten malware voor Android-toestellen zijn, is dit de top vijf:

• Adware is ongewenste software die is ontwikkeld om advertenties op uw scherm te doen verschijnen, meestal in een webbrowser. Gewoonlijk vermomt adware zich stiekem als een legitiem programma of lift het mee met een ander programma, zodat u wordt misleid en het programma installeert op uw pc, tablet of mobiele apparaat.
• Spyware is malware die stiekem en zonder toestemming uw activiteiten observeert en die rapporteert aan de auteur van de software.
• Een Trojaan, of Trojaans paard, is een aanvalsmethode. Om u te misleiden, doet het zichzelf voor als iets nuttigs, zoals een app of bijlage, zodat u het downloadt. Aanvallen met Trojaanse paarden kunnen alles verbergen, van malware waarmee de aanvaller onbevoegde toegang heeft tot spyware die financiële gegevens steelt.
• Ransomware is een vorm van malware die uw apparaat vergrendelt en uw bestanden versleutelt en u vervolgens dwingt om losgeld te betalen om uw bestanden terug te krijgen, waarbij gebruikt wordt gemaakt van moeilijk te traceren cryptovaluta. Ransomware wordt ook wel het wapen bij uitstek genoemd voor cybercriminelen, omdat deze eenvoudig online aangeschaft kan worden op criminele marktplaatsen, men kan zich er moeilijk tegen beschermen en ransomeware is nog moeilijker te verwijderen. De meeste slachtoffers hebben geen andere keuze dan het losgeld te betalen.
• Kwaadaardige cryptomining, ook wel driveby-mining of cryptojacking genoemd, is een steeds vaker voorkomende soort malware, die meestal wordt geïnstalleerd door een Trojaans paard. Hiermee kan iemand anders uw computer gebruiken om cryptovaluta's zoals Bitcoin te minen. De aanvallers kunnen de verzamelde munten vervolgens naar hun eigen account sturen. In feite steelt een cryptojacker uw computer om geld te verdienen. Het ergste is dat u er niets van kunt merken dat u geïnfecteerd bent, waardoor dit type een bijzonder verraderlijke bedreiging is. 

Het laatste malwarenieuws voor Android

Nieuwe malware met Trojaanse paarden voor Android-toestellen ontdekt in Google Play
Malware gebruikt opnieuw exploits in het Android-besturingssysteem: Gooligan
Onderzoek toont aan dat het upgraden van Android ook malware kan upgraden

Waar komt malware voor Android vandaan?

Infecties van Android-toestellen zijn voor het overgrote deel afkomstig van uw internetbrowser of een gedownloade applicatie.

Infecties van de browser vinden normaal gesproken plaats als een aanvaller een exploit gebruikt. Deze aanvallen maken gebruik van bugs en kwetsbaarheden in gebruikelijke webtechnologieën, zoals ActiveX, HTML, en Java om de beveiliging van de browser te kraken. Vanaf daar dwingt de aanval de browser om een kwaadaardige code uit te voeren die malware aflevert en het toestel infecteert.

Infecties van gedownloade applicaties zijn in feite aanvallen met Trojaanse paarden. De applicatie lijkt vertrouwd en kan zelfs werken zoals beschreven, maar achter de schermen voert de app kwaadaardige acties uit, zoals het stelen van gegevens of het installeren van andere apps zonder uw toestemming. Deze apps zijn normaal gesproken afkomstig van derde partijen, maar zelfs de Google Play Store bevat malware. Google heeft geprobeerd om op te treden tegen deze kwaadaardige apps, maar er verschijnen er steeds meer. Het enorme aantal apps dat uit de Google Play Store wordt gedownload maakt dit een gewild doelwit voor het afleveren van malware.

Andere infectiebronnen zijn bijvoorbeeld goedkope smartphones met vooraf geïnstalleerde malware, mailtjes met kwaadaardige bijlagen, exploits in populaire apps, oplichting via phishing en dupering door op verdachte downloadlinks te klikken.

Scam-oproepen: de andere smartphone-bedreiging

Smartphones zijn niet alleen kwetsbaar voor softwaregebaseerde aanvallen zoals malware en exploits. Ze zijn ook kwetsbaar voor scam-oproepen, die op een soortgelijke manier tegen u gebruikt kunnen worden. Als een aanvaller bijvoorbeeld toegang wil krijgen tot uw bankrekening, kan hij proberen om u te infecteren met malware, maar hij kan u ook opbellen en zich voordoen als uw bank en om uw inloggegevens vragen. 

U kunt bijvoorbeeld gebeld worden door een nummer met hetzelfde netnummer en de eerste cijfers van uw eigen telefoonnummer. In werkelijkheid is het een oplichter die "spoofing" gebruikt om z'n nummer te wijzigen, zodat het op uw oproepscherm lijkt alsof het een lokaal nummer is. Als u opneemt kunt u een spam-robotstem of een echte persoon horen die u geld afhandig wil maken.

Oplichters kunnen spoofing ook gebruiken voor het imiteren van telefoonnummers van legitieme bedrijven en organisaties zoals banken, politiebureaus en hotlines van technische klantenservices. Belastingdienst-scams zijn een bekend voorbeeld. Vanuit het niets ontvangt u een telefoontje van iemand die zegt dat hij van de belastingdienst of een politiebureau is. Hij vertelt u dat u geld verschuldigd bent en dat u direct moet betalen om ernstige straffen te vermijden. Als u het telefoonnummer opzoekt lijkt dit legitiem te zijn, maar het is echter een imitatie. Een ander voorbeeld is als de oplichter zegt dat er ingebroken is op uw bankrekening en dat hij uw inloggegevens nodig heeft om uw identiteit te bevestigen. Weer een ander voorbeeld is een oplichter die zegt dat er een probleem is met uw telefoon en dat u naar een bepaalde site moet gaan en een reparatieprogramma moet downloaden. Dit zijn allemaal sociale technieken, plannen om u te misleiden zodat u persoonlijke gegevens onthult, geld stuurt of de beller toegang geeft tot uw apparaat om malware te installeren.

Uw eerste verdedigingslinie tegen scam-oproepen is bewustzijn en gezonde scepsis. Er zijn ook preventieve maatregelen, later meer daarover.

Hoe verwijdert u malware op een Android-toestel?

Met uitzondering van bepaalde voorbeelden zoals ransomware, is de meeste malware ontworpen om verborgen te blijven. Alhoewel er voldoende alarmsignalen zijn waar u naar moet kijken, kan het zijn dat u de malware helemaal niet opmerkt. Als u vermoedt dat het om malware gaat, of als u voorzorgsmaatregelen wilt nemen, kunt u een legitiem anti-malware programma downloaden, zoals Malwarebytes for Android. Installeer dit en voer een scan uit. Het is ontworpen om elke malware op uw telefoon of tablet op te sporen en te elimineren.

Hoe voorkomt u malware op een Android-toestel?

Een cyberbeveiligings-applicatie is een uitstekende manier om uw toestel te beschermen tegen infecties, maar enkele fundamentele veiligheidstips kunnen ook al veel problemen voorkomen.

• Let op vroegtijdige voortekenen van een malware-infectie, om te voorkomen dat de malware zich in uw systeem ingraaft en schade aanricht.
• Let op ongebruikelijke domeinnamen op internet. URL's die niet eindigen op com, org, edu, net, of gov kunnen een voorteken zijn dat het om een kwaadaardige site gaat.  
• Vermijd het te klikken op pop-upadvertenties wanneer u surft op het internet.
• Negeer bijlagen in mailtjes die afkomstig zijn van onbekenden.
• Download geen software van onbetrouwbare websites of peer-to-peer bestandsoverdrachtsnetwerken.
• Zorg ervoor dat uw besturingssysteem, browsers en plug-ins altijd up-to-date zijn. Bijgewerkte software betekent dat aanvallers geen gebruik kunnen maken van oude bugs.
• Klik niet op verdachte links in mailtjes, smsjes of op social media, zelfs als deze afkomstig zijn van een vriend.
• Download Android-apps in de Google Play Store en vermijd bronnen van derde partijen.
• Lees reviews voordat u een app downloadt.
• Wees voorzichtig met het geven van toestemmingen bij het nieuw installeren van apps. Vaak rekenen malwarecriminelen erop dat u niet oplet, zodat ze ongemerkt malware op uw toestel kunnen installeren. Een rekenmachine-app heeft bijvoorbeeld geen toegang nodig tot uw lijst met contacten.  

Het universum met malware voor Android-toestellen zit vol met kwaadaardige bedreigingen. Of u nu op zoek bent naar preventie of herstel na infectie, Malwarebytes for Android biedt krachtige bescherming en blokkeert automatisch gevaarlijke malware zoals ransomware en voert privacycontroles uit om erachter te komen welke apps toegang hebben tot uw locatie, oproepen of andere privé-informatie.